Bạn có muốn mình thành thiên tài, giá của nó ko rẻ đâu.......

Giáo sư Vladimir Efroimson (1908-1989), Trưởng khoa Di truyền
của Viện Tâm thần học Moskva, đã công phu nghiên cứu hầu hết các trường
hợp bệnh tật của những nhân vật lừng danh trong lịch sử thế giới. Và ông
đã làm thiên hạ gần như bị sốc khi công bố rằng: những con người vĩ đại
đó thường mắc những căn bệnh trầm kha hơn nhiều so với những người bình
thường khác. Thật đúng câu ông bà đã đúc kết “Có tài có tật”, theo đúc
kết của nhà bác học khi V. Efroimson ngoài sáu mươi tuổi, thì có năm
loại hình bệnh tật thường ghé thăm, rồi thích “đánh đu” trọn đời với các
thiên tài (?)...
Căn bệnh đầu tiên được kể tới chính là bệnh
Gout. Căn bệnh này thường làm tăng mức độ acid uric máu - công thức này
rất gần với công thức của các phân tử có trong chất caffeine. Vì vậy,
loại acid này vô hình trung đã “tích cực” kích thích não bộ làm việc
trong trạng thái “hưng phấn” dài dài… Những nhân vật đạt được danh hiệu
“thiên tài” nhờ Gout phải kể đến là Alexander Đại đế của Macedonia, Họa
sỹ-điêu khắc gia thiên tài Michel Angelo; các nhà bác học vĩ đại như
Newton, Darwin; các triết gia hàng đầu thế giới như E. Kant,
Schopenhauer…
Căn bệnh thứ hai thích thăm viếng các thiên tài là
“Hội chứng Marfan”– khi chất adrenaline được tăng cường trong máu, tác
động mạnh tới hệ thống thần kinh tạo nên nguồn hưng phấn, khiến các
thiên tài “tỉnh thức” nhiều hơn say ngủ. Kết quả khảo sát cho thấy, các
vĩ nhân ở nhiều lĩnh vực khác nhau từng bị bệnh này như: Tổng thống Mỹ,
A.Lincoln, văn hào Đan Mạch Andersen, Tổng thống Pháp De Gaulle, Nhà bác
học-dịch giả lừng danh, Chukovsky…
Đại thi hào J.W. Goethe
Loại
bệnh lý thứ ba được gọi là “Hội chứng nam hóa” - nguyên văn là ‘ Hội
chứng Morris’ chỉ hiện tượng chuyển đổi giới tính, lấy tên nhà văn Anh,
Jan Morris (người chuyển đổi giới tính từ đàn ông thành đàn bà). Trong
ngữ cảnh này, các nhà khoa học chỉ những phụ nữ có nam tính mạnh, biểu
hiện ở ý chí, nghị lực và trí tuệ của những bóng hồng khiến chính các
đấng mày râu cũng phải tâm phục khẩu phục. Tiêu biểu cho trường hợp này
là những nữ anh hùng lịch sử như nữ thánh Jeanne d’Arc (Pháp) hay bà
Trưng, Bà Triệu ở Việt Nam...
Căn bệnh thứ tư là bệnh bùng phát
tính dục. Nhu cầu tình dục tăng cao là do mức tiết xuất androgen -
hormon steroid tăng cao. Hợp chất này có tác dụng kích thích cơ thể như
những liều doping, khiến đầu óc luôn trong cơn hưng phấn. Loại này
thường tạo nên nguồn cảm hứng sáng tạo mãnh liệt và bất tận cho các
thiên tài, nên không lạ khi không ít nghệ sỹ hoặc những vĩ nhân có máu
nghệ sỹ thuộc tuýp người này: Hoàng đế Caesar, Pie Đại Đế… hay các thiên
tài tận tụy phục vụ Nàng Thơ như Byron, Pushkin, Lermontov, Heine,
Esenin...
Thứ năm là căn bệnh được gọi là “trầm cảm Hypomanic”,
thể hiện ở tính khí rất thất thường. Sau những cơn loạn động tâm thần và
suy thoái của hoạt động trí tuệ, sự phục hồi rất nhanh và chủ thể cảm
thấy lạc quan, phấn hứng lại tăng vùn vụt như để bù lại những gì đã mất
trước đây. Đó chính là thời điểm ra đời những tác phẩm lớn của các tác
giả như Gogol, Saint-Simon, Dickens, Hemingway, Maupassant… Mức độ đặc
biệt của dạng này có thể biểu hiện như bệnh động kinh (epilepsy) mà các
thiên tài như Dostoevsky, Van Gogh…
Dù khoa học đã tiến bộ rất
cao, song các căn bệnh trên vẫn thuộc những trường hợp “botay.com” như
những thách thức thực sự các nhà khoa học. Người ta chỉ khẳng định đưọc
rằng, không phải tất cả những người bị các chứng bệnh trên đều là các
tài năng, song đại đa số các thiên tài đều mắc phải một trong năm loại
tật bệnh mà Vladimir Efroimson đã khái quát. Nhiều vấn đề người ta vẫn
chưa giải thích được, như tại sao các thiên tài lại dễ bị những bệnh đó?
Có cách nào hóa giải những căn bệnh đó mà không ảnh hưởng tới sức khỏe,
tài năng và cống hiến của các thiên tài? Trong chừng mực hiểu biết của
chúng ta về các căn bệnh ấy, về tâm thần, tính dục, bệnh Gout, hội chứng
Marphan hay trầm cảm…, những kết luận và phương án ấy không dẫn tới bất
cứ thay đổi nào đáng kể, không tạo ra bất cứ điều gì mới! Thông thường,
tật bệnh dường như một thử thách, một cái giá cần trả cho ân huệ mà Tạo
Hóa ban riêng cho một số người?!
Nữ thánh Jeanne d’Arc
Thuyết “thiên tài sinh vào mùa đông”
Chẳng
những các khoa tử vi, tứ trụ, tử bình của Á Đông rất trọng ngày tháng
năm sinh, ngành chiêm tinh Ấn Độ cổ và phương Tây hiện đại cũng rất coi
trọng thời điểm ra đời của mỗi cá nhân, ứng với ngôi sao nào, tọa độ nào
so với cung Hoàng Đạo. Cách đây không lâu, THT đã giới thiệu công trình
nghiên cứu mới của nhà bác học Nga Evgeny Vinogradov, liên quan tới
thời điểm và những vùng quê của các thiên tài. Sau khi đã đã thống kê
ngày sinh tháng đẻ và cuộc đời của hầu hết các thiên tài kim cổ đông
tây, phân tích tiểu sử hơn 20.000 nhà thơ, nhà văn, họa sỹ, nhà khoa học
nổi tiếng sinh trong khoảng từ năm 801 – 1950, đồng thời nghiên cứu 757
nhân vật được trao giải thưởng Nobel thuộc 61 quốc gia, Vinogradov đã
phát hiện ra quy luật: phần lớn các thiên tài sinh tập trung vào mùa
đông.
Cao điểm là vào tháng Hai, thấp nhất vào tháng Tám. Mô hình
này được áp dụng cả ở Nam bán cầu, nhưng nó ngược lại với Bắc bán cầu ở
chỗ: tài năng phía Nam bán cầu sinh tập trung nhiều hơn vào tháng sáu
(khi nơi đó có mùa đông) và dĩ nhiên, sẽ ít hơn trong tháng hai.
Vinogradov giải thích sở dĩ có điều này là do ảnh hưởng của mặt trời,
như ở Bắc bán cầu từ tháng Giêng đến tháng Ba, ảnh hưởng mặt trời tăng
mạnh. Vinogradov cho rằng, năng lượng mặt trời hoạt động thời gian này
ảnh hưởng tích cực đến não trẻ sơ sinh do việc tăng cường dòng bức xạ
ion hóa. Không chỉ với trẻ, ngay các loài động, thực vật… dưới ảnh hưởng
của dòng bức xạ này, cũng phát triển tốt hơn bình thường: dê cừu phấn
chấn hơn, các hạt giống nảy mầm nhanh hơn và con người cảm thấy lạc quan
hơn…
Nhưng nếu chỉ theo thuyết này, sẽ giải thích thế nào những
hiện tượng như Đại thi hào A. Pushkin (sinh tháng 6), danh họa Repin
(sinh tháng 5), "Alexander Đại đĐế xứ Macedonia (sinh tháng 7), J.W.
Goethe và E. Rutherford (đều sinh tháng – nghĩa là đều sinh ra vào
mùa hè? Mặt khác, hoạt động của Mặt trời không cứng nhắc như Vinogradov
nêu, nó bùng phát theo nhiều chu kỳ dài ngắn khác nhau, không thể đoán
định hết được. Bởi vậy, thuyết “thiên tài sinh ra vào mùa đông " vẫn là
vấn đề còn để ngỏ, cho dù không thể phủ định ảnh hưởng to lớn của Mặt
trời tới cuộc sống thế gian.
Malcolm Gladwell
Thiên tài là kết quả của 10.000 giờ lao động
Nhà
xã hội học Malcolm Gladwell – một trong 25 diễn giả hàng đầu thế giới
hiện nay, tác giả của những cuốn sách bán chạy nhất (best-selling
author), đã nêu một quan điểm có vẻ rất thực tiễn trong cuốn sách
Outliers (Những người xuất chúng, 2008).
Malcolm Gladwell lần lượt
đề cập 2 lý thuyết mà ông cho là mới. Đầu tiên là hiệu ứng Mathew.
Trong đó ông tổng hợp những nghiên cứu về ảnh hưỡng của thời điểm ra đời
của các vận động viên khúc côn cầu hay cầu thủ bóng đá trong thành công
của họ. Quả thật các dữ liệu là thuyết phục khi hầu hết tuổi và tháng
sinh của các vận động viên hàng đầu phụ thuộc vào cách thức và thời điểm
tuyển chọn của nhà tổ chức. Và thế là những người có thời điểm sinh
thích hợp sẽ hưởng lợi hơn những kẻ khác và càng giỏi thì lại càng hưởng
lợi nhiều hơn. Đây cũng chính là ý trong kinh Tân ước với lời dạy của
thánh Mathew rằng “ai đã có sẽ được cho thêm, còn phàm kẻ nào không có
thì ngay cả cái đang có cũng sẽ bị lấy đi”.
Tiếp đó tác giả đề cập
tới Quy tắc 10.000 giờ. Theo thống kê, đây dường như là cái “Ngưỡng”
của số giờ mà một tài năng cần phải bỏ ra để đạt tới đẳng cấp thế giới.
Không gì khác hơn là tác giả đang nhấn mạnh tới nỗ lực cá nhân và những
giot mồ hôi đổ xuống là điều kiện tiên quyết dẫn đến mọi thành công.
Và
một điều thú vị là thời điểm sinh cùng việc đạt 10.000 giờ lao động
đúng ở thời điểm cần thiết đã được các nghiên cứu ghi nhận ở nhiều cá
nhân xuất sắc.
Lâu nay, IQ là thước đo mức độ thông minh của một
người. Tuy nhiên việc có IQ cao vẫn không đồng nghĩa với đạt tới thành
công. Tác giả nói tới “trí thông minh thực tiễn”, cái đo mức độ khôn
ngoan trong việc áp dụng kiến thức vào đời sống. Ở nhiều người, sự hài
hòa của IQ và loại thông minh này đã giúp họ thăng hoa.
Tuy nhiên,
lý thuyết của Gladwell cũng không thể giải thích được những thiên tài
nổi tiếng về tính “lười biếng” hoặc n hững thiên tài mất sớm (chưa đủ
thời gian sống để lao động 10 000 giờ) như các đai thi hào Byron, A.
Pushkin, Lermontov, triết gia Hegel, nhà bác học Pierre Curie hay
Norbert Wiener, Chaplin, Andrei Bely, Alexander Borodin... Ngay cả cho
đến cuối đời, họ không thể đạt được thời lượng 10 000 giờ làm việc, sáng
tác hoặc nghiên cứu. Như vậy, các lý thuyết trên đã cố gắng lý giải
những điều bí ẩn như những nhân tố tạo nên thiên tài. Song, là những
quan điểm khoa học, chúng có xác suất của mình và không thể bao quát hết
những chiều sâu bí ẩn của hiện tượng thiên tài.